กำเนิดกีฬาฟุตบอล…วัฒนธรรมการละเล่นจากอดีตสู่ปัจจุบัน

ฟุตบอลเป็นกีฬายอดนิยมของผู้คนทั่วโลกจากจำนวนประชากรกว่า 260 ล้านคนที่หลงรักกีฬาประเภทนี้เป็นเครื่องบ่งชี้ที่ดีที่สุดในการจัดอันดับให้กีฬาฟุตบอลเป็นกีฬามหาชนอันดับ 1 กีฬาที่ใช้เท้าเป็นอวัยวะหลักในการเล่นตามชื่อของมัน แบ่งข้างผู้เล่นเป็น 2 ฝ่ายเพื่อแย่งกันครอบครองลูกบอลที่มีเพียงหนึ่งเดียว และเป้าหมายคือการยิงประตูฝ่ายตรงข้ามเพื่อชัยชนะภายในเวลา 90 นาที ทั้งหมดที่กล่าวมาเป็นกติกาการเล่นพื้นฐานของกีฬาชนิดนี้ที่ใคร ๆ ก็คงทราบกันดี หากแต่จะมีสักกี่คนที่จะรู้ว่ากีฬาฟุตบอลมีประวัติที่ยาวนานมากเพียงใด

ความรุ่งเรืองของกีฬาฟุตบอลที่พิสูจน์ได้ทางประวัติศาสตร์

ย้อนกลับไปในศตวรรษที่ 3 ก่อนคริสตกาล เป็นที่คาดการณ์ว่ากีฬาฟุตบอลได้ถือกำเนิดขึ้นในประเทศจีนบนแผ่นดินราชวงศ์ฮั่น ในชื่อ ซือ-ชู (Tsu-Chu) ซึ่งเป็นการแข่งเตะลูกบอลกลมที่ทำจากหนังสัตว์ แม้บางประเทศในยุโรปจะมีการละเล่นที่มีลักษณะคล้ายกีฬาฟุตบอลและเป็นข้อโต้แย้งถึงประเทศผู้ถือกำเนิดกีฬาฟุตบอลอย่างประเทศฝรั่งเศสที่มีการละเล่น ซูเลอ (Soule) และประเทศอิตาลีที่มี จิโค เดล กัลโช (Gioco Del Calcio) แต่ทาง FIFA ก็ได้ยืนยันว่า ซือ-ชู คือ ต้นกำเนิดของกีฬาฟุตบอล

ทั้งนี้ ยังคงมีบางทฤษฎีที่น่าสนใจเกี่ยวกับกำเนิดของกีฬาฟุตบอล จากหลักฐานทางโบราณคดีทำให้ผู้เชี่ยวชาญเกี่ยวกับการศึกษาหลักฐานทางประวัติศาสตร์ของกีฬา เชื่อว่ากีฬาในปัจจุบันส่วนใหญ่ที่เล่นโดยใช้ลูกบอล แท้จริงแล้วมีถิ่นกำเนิดอยู่ในทวีปอเมริกา เพราะหากย้อนไปก่อนที่โคลัมบัสจะค้นพบทวีปอเมริกา จะพบว่าคนพื้นถิ่นในทวีปอเมริกามีวัฒนธรรมนิยมการละเล่นที่ต้องใช้ลูกบอลที่ทำมาจากยางไม้ซึ่งมีน้ำหนักมาก ชาวมายา, เตโอติฮัวคานอส และแอสเท็กซ์ นิยมการละเล่นชนิดนี้มาแล้วเกือบ 3,000 ปี โดยมีชื่อเรียกแตกต่างกันออกไป

ผู้ให้กำเนิดฟุตบอลสมัยใหม่ เอกลักษณ์ของกีฬาลูกหนัง

แม้ประวัติความเป็นมาของกีฬาฟุตบอลจะมีมาอย่างยาวนานแต่นั่นก็เป็นเพียงจุดกำเนิดฟุตบอลที่มีเพียงการเล่นเป็นทีม เน้นการใช้เท้าเตะลูกบอลกลม ๆ แต่ก็ยังสามารถใช้อวัยวะส่วนอื่นของร่างกายเข้ามาเป็นตัวช่วยได้โดยไม่ผิดกติกา รวมถึงความรุนแรงในการเข้าปะทะที่ไม่มีลิมิตจนบางทีก็เหมือนละเล่นที่เน้นหนักกับการปะทะและการตะลุมบอน ซึ่งแตกต่างจากรูปแบบกีฬาฟุตบอลในปัจจุบันอย่างมาก

ดังนั้น หากจะพูดถึงถิ่นกำเนิดของกีฬาฟุตบอลสมัยใหม่อย่างที่พวกเราทุกคนรู้จักกันในทุกวันนี้ ซึ่งมีรูปแบบ และกติกาการแข่งขันที่ชัดเจน ก็คงต้องยกให้ประเทศอังกฤษเป็นต้นกำเนิดของฟุตบอลสมัยใหม่ไปอย่างเป็นเอกฉันท์ ด้วยประวัติศาสตร์ที่ระบุได้ว่าประเทศอังกฤษ คือประเทศแรกที่ก่อตั้งสมาคมฟุตบอลอังกฤษ (Football Association) หรือ FA ขึ้นในปี พ.ศ. 2406 โดยสมาคมฟุตบอลอังกฤษนี่แหละที่ได้ออกกฎการเล่นฟุตบอลที่เป็นมาตรฐานรวมถึงการออกกฎข้อสำคัญที่เป็นเอกลักษณ์ของกีฬาฟุตบอล คือการห้ามใช้มือพาบอล นั่นจึงเป็นที่มาของกีฬาฟุตบอลในปัจจุบันอันเป็นที่คลั่งไคล้ของคนทั้งโลก